Госман (хәлифә): юрамалар арасында аерма

Контент бетерелгән Контент өстәлгән
к 17 июнь<ref>University of Zurich converter - http://www.oriold.uzh.ch/static/hegira.html</ref>
к <ref name="Lisan Al-Mizan"/>
Юл номеры - 1:
[[File:Rashidun Caliph Uthman ibn Affan - عثمان بن عفان ثالث الخلفاء الراشدين.svg|thumb|left|200px|Госман радыйаллаһу ганһу]]
[[Файл:Arabische Rijk.jpg|thumb|right|300px|Гадел хәлифләр вакытындагы яулар. I — Мөхәммәд (с.г.ү) үлеме вакытында ислам дәүләте; II — [[Әбу Бәкер]] вакытында; III — [[Гомәр]] вакытында; IV — '''Госман''' вакытында]]
'''Госман ибне Гаффән''' <small>([[Гарәп теле|гар.]]عثمان بن عفان‎ — ''‘Uthmān ibn ‘Affān'', [[574]] — [[17 июнь]]<ref name="Lisan Al-Mizan">35 нче [[Һиҗри тәкъвим|һиҗри ел]]ның 18 [[зөлхиҗҗә]]сендә - {{cite book|author=Ибн Хәҗәр әл-Гаскаләни|authorlink=Ибн Хәҗәр әл-Гаскаләни |title=Lisan Al-Mizan: *Uthman bin al-Affan''|url=http://read.kitabklasik.net/2010/07/lisan-al-mizan-ibnu-hajar-al-asqalani.html}}.</ref><ref>[[:en:University of Zurich]] converter - http://www.oriold.uzh.ch/static/hegira.html</ref> [[656]])</small> — [[Мөхәммәд]] саләллаһу галәйһи үәссәләмнең сәхабәләреннән берсе һәм өченче [[хәлиф]] (23 – 35 Һ./[[644]] – [[656]] м.). Госман радыйаллаһу ганһу вакытында Коръәнне кодификацияләү тәмамлана (кар. [[Госман Коръәне]]). [[Сөнниләр]] аны [[Әбу Бәкер]], [[Гомәр ибнел-Хәттаб]] һәм [[Гали ибне Әбу Талиб]] белән бергә гадел хәлифләрнең берсе итеп саныйлар. Аның кунияте – ''Әбу Гамр'', ә кушаматы – ''Зун-Нурәйн''(ике нур иясе), чөнки ул Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләмнең ике кызына – башта Рөкайягә, ә ул үлгәч, Үмм Көлсемгә – өйләнгән була.
 
Госман Әт-Таифтә туа. Умәйядлар нәселенең вәкиле буларак, Госман [[ислам]]га кадәр маллы сәүдәгәр була. Нәселе Мөхәммәд саләллаһу галәйһи үәссәләм дәгъвәтенә шик белән карасалар да, ул беренче [[сәхабә]]ләрнең берсе була. Исламны [[Әбу Бәкер]] радыйаллаһу ганһу дәгүвәте нәтиҗәсендә кабул итә. Мөселманнарны кысрыклау вакытында, хатыны белән [[Хәбәшстан]]га һиҗрәт кыла, ә аннары [[Мәдинә]]гә. Анда мөселман дәүләте төзелешендә актив катнаша. [[Бәдер сугышы]]нан башка, бөтен бәрелешләрдә дә катнаша. Бәдер сугышы вакытында авыру хатыны – Рөкайяне карый һәм бәрелештә катнаша алмый, ләкин [[Мөхәммәд]] саләллаһу галәйһи үәссәләм аны бәдер сугышчыларына кертә.
Юл номеры - 11:
Беренче [[хәлиф]]ләр идарәсе вакытында аларга һәрдаим ярдәм күрсәтеп торган. 23/[[644]] елдагы [[Гомәр]]гә, радыйаллаһу ганһу, һөҗүмнән соң, аның әмере буенча шурага керә һәм хәлиф итеп сайлана. Аның идарәсе вакытында Хәлифәтнең тышкы дошманарына каршы сугыш һәм чикләрнең зураю дәвам ителә: Сасани Ираны тар-мар ителә, [[Кипр]], [[Сүрия]] һәм [[Төньяк Африка]] территорияләре кушыла.
 
Госман идарәсенең ахырында [[Хәлифәт]]тә эчке хәл кискенләшә: фетнәчел төркемнәр барлыкка килә. 35 нче [[Һиҗри тәкъвим|һиҗри ел]]ның 18 [[зөлхиҗҗә]]сендә<ref>{{cite book|author=Ибн Хәҗәр әл-Гаскаләни|authorlink=Ибн Хәҗәр әл-Гаскаләни |titlename="Lisan Al-Mizan: *Uthman bin al-Affan''|url=http://read.kitabklasik.net/2010/07/lisan-al-mizan-ibnu-hajar-al-asqalani.html}}.<"/ref> баш күтәрүчеләр Госман радыйаллаһу ганһуне үтерәләр.
 
== Чыганак ==