Леонид Клюев
Леонид Клюев (Леонид Лавр улы Клүев, 4 август 1880, Казан, Россия империясе — 29 гыйнвар 1943 (62 яшь), Мәскәү, СССР) — СССР гаскәрбашы, генерал-лейтенант, хәрби фәннәр докторы, профессор.
| Леонид Клюев | |
|---|---|
| Туган | 4 август 1880 Казан, Россия империясе |
| Үлгән | 29 гыйнвар 1943 (62 яшь) Мәскәү, СССР |
| Күмү урыны | Введен зираты[d] |
| Ватандашлыгы | Россия империясе |
| Әлма-матер | Генераль штаб академиясе[d] |
| Һөнәре | мимуарис |
| Эш бирүче | Радиацион, химик һәм биологик саклану һәм мөһәндис гаскәрләре хәрби академиясе[d] |
| Катнашкан сугышлар/алышлар | Рус-япон сугышы, Беренче бөтендөнья сугышы һәм Русия ватандашлар сугышы |
| Хәрби дәрәҗә | подполковник[d] |
БиографиясеҮзгәртү
Леонид Лаврович Клюев 1880 елның 4 (16) августында Казанда крестьян гаиләсендә туган. Милләте - рус.
- 1902 елдан бирле Рус император армиясендә. 1904 елда Казан Юнкер пехота училищесын тәмамлаган. 1904 елдан бирле Кара диңгез полкында 149 нчы пехотада хезмәт итә.
- 1904-1905 елларда рус-япон сугышында катнаша.
- 1914 елда Николаевка Хәрби академиясенең ике сыйныфын тәмамлый. Беренче бөтендөнья сугышында катнаша. Штаб-капитаны (1912 елның 9 августыннан), сугышка капитан чинында керә.
- 1915 елдан - Генераль штабта.
- 1916 елның сентябреннән-Көньяк-Көнбатыш фронтның 5 нче армия корпусы штабының өлкән адъютанты. 1917 елның декабреннән-10 нчы пехот дивизиясе штабы начальнигы, 1918 елның гыйнварыннан — 5 нче армия корпусының сайлау командиры.
Эшче-крестьян Кызыл Армиясендә хезмәтеҮзгәртү
- 1918 елның мартыннан Эшче-крестьян Кызыл Армиясендә хезмәт итә.
- 1918 елның маеннан-Түбән Новгород губерна хәрби комиссариаты хәрби җитәкчесенең ярдәмчесе.
- 1918 елның ноябреннән-Көньяк фронт штабының оператив-разведка бүлеге начальнигы.
- 1918 елның 26 декабреннән-штаб начальнигы, ә 1919 елның 26 маеннан 28 декабренә кадәр-10 нчы армия командующие. Бу вакытта 10 нчы армия Көньяк һәм Көньяк-Көнчыгыш фронтларда сугыша, Генерал П. Н.Врангель җитәкчелек иткән Кавказ армиясе гаскәрләреннән Сары Чинны саклауда катнаша. Армия белән Көньяк фронтның август контрһөҗүме һәм Хоперо-Дон операциясе белән җитәкчелек итә.
- 1919 елдан РКП(б) әгъзасы (иң сирәк очрак, гражданнар сугышы ахырына партиядә нибары 12 элеккеге офицер була).
- 1920 елның гыйнварыннан — Эшче-крестьян Кызыл Армиясе комсоставының 2 нче Мәскәү пехот курслары мөдире. 1920 елның июненнән 1921 елның февраленә кадәр-1нче Атлы армия штабы начальнигы, бу вакытта Львов операциясендә, Варшава сугышында, Төньяк Тавриядә һөҗүм итүдә катнашкан.
- Гражданнар сугышыннан соң - Эшче-крестьян Кызыл Армиясе Хәрби академиясе укытучысы, аннары — Мәскәү пехота мәктәбе начальнигы һәм комиссары, Коминтерн исемендәге «Выстрел» Эшче-крестьян Кызыл Армиясе команда составының югары тактик-укчы мәктәбе начальнигы ярдәмчесе (1923 елның мартыннан май аена кадәр вакытлыча курслар начальнигы вазыйфасын башкара), Эшче-крестьян Кызыл Армиясе хәрби-уку йортларының баш идрәсе бүлеге начальнигы, хәрби һәм диңгез эшләре буенча Халык комиссариаты бүлеге начальнигы. 1930 елның декабреннән — югары уку йортларында (аерым алганда, МИТХТда) укытучы булып эшли, 1933 елның гыйнварыннан — Эшче-крестьян Кызыл Армиясенең хәрби-химия академиясе кафедрасы җитәкчесе, Хәрби фәннәр докторы, профессор.
- 1935 елның 28 ноябрендә комдив исеме бирелә,1940 елның 4 июненнән генерал-лейтенант[5].
- Мәскәүдә Введенка зиратында (12 укучы) җирләнгән.
БүләкләреҮзгәртү
ССРБҮзгәртү
- Хезмәт Кызыл Байрак Ордены (1923)
- «Эшче-Крестьян Кызыл Армиясенә 20 ел» юбилей медале (1938)
Русия империясеҮзгәртү
- Кылычлар һәм бант белән 3 нче дәрәҗә Изге Анна ордены, (16.01.1915)
- Кылычлар һәм бант белән 4 нче дәрәҗә Изге Владимир ордены (20.05.1917)
ХезмәтләреҮзгәртү
- Борьба за Царицын (1918—1919 гг.). — М.; Л., 1928;
- Камышинская операция Десятой Красной армии, июль 1919 г. — М.; Л., 1928;
- Первая конная армия. — М.; Л.: Госиздат. Отд. воен. лит., 1928;
- Боевой путь Первой конной армии. — М.; Л.: Госиздат. Отд. воен. лит., 1930;
- Первая конная Красная армия на польском фронте в 1920 году. — М.: Воениздат, 1932.
- Боевая подготовка красноармейца и контрольные цифры зимней учебы. — М.: Гос. воен. изд-во, 1930.
ИскәрмәләрҮзгәртү
ӘдәбиятҮзгәртү
- Гражданская война и военная интервенция в СССР. — М., 1983.
- Кавтарадзе А. Г. Военспецы на службе Республики Советов. — М., 1988.
- Соловьев Д. Ю. Все генералы Сталина. — М., 2019. — ISBN 9785532106444. — С.43.