Иван Матвеевич Макаров (15 август 1898 ел, Соляново, Чабаксар вулысы, Чабаксар өязе, Казан губернасы, Россия Империясе — 11 сентябрь 1979 ел, Одесса, Украина ССР, СССР) — совет хәрби башлыгы, майор (1943 г.). ).

Җенес ир-ат
Туу датасы 15 август 1898(1898-08-15)
Туу урыны Соляново[d], Чабаксар вулысы[d], Чабаксар өязе, Казан губернасы, Россия империясе
Үлем датасы 11 сентябрь 1979(1979-09-11) (81 яшь)
Үлем урыны Одесса, Украина Совет Социалистик Республикасы, СССР
Һөнәр төре гаскәрбашы
Хәрби дәрәҗә генерал-майор[d]
Сугыш Беренче бөтендөнья сугышы, Русия ватандашлар сугышы һәм Алман-совет сугышы
Бүләкләр
Ленин ордены Кызыл Байрак ордены Александр Невский ордены «Мәскәүне саклаган өчен» мидәл

Биография үзгәртү

Макаров Иван Матвеевич Чабаксар өязенең Соляново авылында (хәзер Чабаксар чатында) крестьян гаиләсендә туган[1]. Беренче бөтендөнья сугышында, Россиядә гражданнар сугышында катнаша. 1920 елда кызыл командирларның Петроград курсларын тәмамлый. 1921 елдан Кызыл Армиядә (башка мәгълүматлар буенча — 1918 елдан )[2].

1941 елда, Бөек Ватан сугышы башланганда-4 нче танк дивизиясенең артиллерия начальнигы (майор, 42 нче гаубица артиллерия полкы, 42 нче танк дивизиясе)[3]. 1941 елның августында командованиенең хәрби биремнәрен үрнәк үтәгәне һәм шул ук вакытта күрсәткән батырлыгы һәм каһарманлыгы өчен Кызыл Байрак ордены белән бүләкләнә[3]. 344 нче укчылар дивизиясе артиллериясе белән командалык итә, 1942 елның 28 маеннан 1943 елның 5 декабренә[4] кадәр полковник И. М. Макаров (1943 елның 27 гыйнварыннан генерал-майор) — 116 нчы гвардия укчылар дивизиясе командиры (элгәр — полковник Самсонов Василий Акимович)[4][5]. 116 дивизия командиры, генерал-майор Макаров Иван Матвеевичның бүләкләү кәгазеннән болай әйтелә:«Иптәш Макаров 1942 елның маеннан 116 нчы укчылар дивизиясе белән җитәкчелек итә. Сталинград янындагы сугышларда дивизия белән командалык итеп, иптәш Макаров хәзерге сугышта дивизия частьләре белән идарә итә белүен күрсәтә». 1943 елда ул каты яралана. Сәламәтләнгәч — Әстерхан хәрби мәктәбе мөдире, соңрак Петрозаводск хәрби мәктәбе мөдире. 1948 елдан 1952 елга кадәр Одесса хәрби округының штабында хезмәт итә.

Бүләкләр үзгәртү

Ленин ордены;
Кызыл Байрак ордены (дүрт тапкыр: 1941 елның августы[3], 1943 елның августы[3]);
Александр Невский ордены (1943)[2] ;
медальләр: "Сталинградны саклау өчен" (1943)[6], "Мәскәү оборонасы өчен" (1944)[7] ,

Искәрмәләр үзгәртү

  1. Ладейщиков В. Ф.Младший лейтенант пехоты F;Е. Л. Балашова, Н. А. Корнеева, Е. Н. Мысловский.— М: ЮниПресс и К, 2012.— 48с.— ISBN 978-5-904884-19-2.
  2. 2,0 2,1 Документ о награде :: Макаров Иван Матвеевич, Орден Александра Невского// «Память народа», pamyat-naroda.ru.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Документ о награде :: Макаров Иван Матвеевич, Орден Красного Знамени// «Память народа», pamyat-naroda.ru.
  4. 4,0 4,1 Справочник соединений и частей РККА// www.rkka.ru.
  5. Боевой путь военачальника :: Макаров Иван Матвеевич// «Память народа», pamyat-naroda.ru.
  6. Представление на награждение :: Макаров Иван Матвеевич, Медаль «За оборону Сталинграда»// «Память народа», pamyat-naroda.ru.
  7. Документ о награде :: Макаров Иван Матвеевич, Медаль «За оборону Москвы» // «Память народа», pamyat-naroda.ru.

Әдәбият үзгәртү

  • Коллектив авторов. Великая Отечественная: Комдивы. Военный биографический словарь. Командиры стрелковых, горнострелковых дивизий, крымских, полярных, петрозаводских дивизий, дивизий ребольского направления, истребительных дивизий. (Ибянский — Печененко). — М.: Кучково поле, 2015. — Т. 4. — С. 681-684. — 330 экз. — ISBN 978-5-9950-0602-2.

Сылтамалар үзгәртү

  • Изоркин А. В. Макаров Иван Матвеевич // Электронная Чувашская энциклопедия.