Дханвантари
Дханвантари - Һинд динендә медицина (Аюрведа) Ходае һәм Вишну аватары. Дханвантари Пураналарда искә алына. Самудрамантһан вакытында ул Сөт Океаныннан үлемсезлек нектары белән пәйда булган. Һинд диненең киң таралган практикасында табынучылар (үзләре өчен яки башкалар өчен) яхшы сәламәтлек өчен аңа дога кылалар, аеруча Дхантерас яки Дханватари Трайодаши вакытында. Һиндстан Хөкүмәте һәр елны Дханвантари Трайодашии Кумараны "Милли Аюрведа Көне"н бәйрәм итәргә игълан иткән.
| Дханвантари | |
 | |
| Җенес | ир-ат |
|---|---|
| Илаһ карый | һинду мифологиясе[d] |
 Дханвантари Викиҗыентыкта | |
Текст чыганаклары үзгәртү
"Рамаяна Балаканд"та һәм Бхагавата Пуранада расланганча Дханвантари Сөт Океаныннан чыккан һәм Дэвалар һәм Асуралар Мандара тавы һәм Васуки еланын кулланып океаннан май язганда, "Самудра Матхана" вакытында амрита (үлемсезлек эликсиры) чүлмәге белән пәйда булган. Амрита чокырын Асуралар тартып алганнар, һәм шул вакыйгадан соң башка аватар, Мохини, пәйда була һәм нектарны Асуралардан кире тартып ала. Ышану буенча Дханвантари Аюрведа практикасын җиткергән.[1] Аеруча "Дханвантари-Нигханту" трактатын билгеләп үтәргә кирәк, анда Дханвантариның дару үләннәре тулысынча аңлатыла.[2]
Иконографиясе үзгәртү
Борынгы Санскрит эше "Вишнудхарамоттара" буенча Дханвантари матур шәхес булган һәм гадәттә дүрт куллы итеп сурәтләнә, берсе белән ул Амританы, амброзияне тота. Дханвантари дүрт куллы Вишну итеп сурәтләнә, ул Шанкха, Чакра, Джалаука (сөлек) һәм Амрита чүлмәге тота. Ул кулында күбрәк язмалар белән түгел, ә сөлек белән күрсәтелә.[1]
Туган көнен бәйрәм итү үзгәртү
Аның туган көне Аюрведа практиклары тарафыннан һәр елны Һинду яктылыклар фестивале - Дивалидан ике көн элек ел саен бәйрәм ителә. Ул шулай ук Һиндстанда Милли Аюрведа Көне буларак бәйрәм ителә.
Һиндстанда гыйбадәтханәләре үзгәртү
Махараштрада Дханвантари гыйбадәтханәсе:
Конканда Махараштрада, Ратнагири Районында, Даполида Дханвантари гыйбадәтханәсе бар. Ул Донгаре гаиләсе карамагында һәм аның хуҗасы һәм идарәчесе булып Вайдья Анируддһа Донгаре булып тора. Конканнан һәм Махараштраның башка урыннарыннан гыйбадәтханәгә киләләр һәм догаларын тәкъдим итәләр.
Дханвантарига багышланган берничә гыйбадәтханә бар, аеруча Кералада һәм Тамилнадта, анда Аюрведа бик практикалана һәм яклана. Кералада Тһоттува Дханвантари гыйбадәтханәсе аеруча мәшһүр гыйбадәтханә булып тора, анда алты фут диярлек биеклектә һәм көнчыгышка караучы Дханвантари поты бар. Уң кулында Ходай амританы тота һәм сул кулында Ходай Аттаны, Шанкуны һәм Чакраны тота. Аеруча әһәмиятле булып "Экадаши" көнен бәйрәм итү тора, ул "Гуруваюр Экадаши" белән бер көнгә туры килә.
Тамилнадта Шри Ранганатхасвами Гыйбадәтханәсе сарай янында Дханвантари гыйбадәтханәсе бар, анда Ходайга көн саен гыйбадәт кылалар. Гыйбадәтханә алдында 12-енче гасырга карый торган дип ышанылган чокылган таш бар. Ташта язмалар буенча, гыйбадәтханәдә бу потны Гаруда Вахана Бхаттар, бөек Аюрведа табибы куйган. Килүчеләргә прасада яки тхиртхам, кайнатылган үлән бирелә. Гыйбадәтханә штатта иң борынгы Дханвантари гыйбадәтханәсе булып тора.[3] Башка Дханвантари гыйбадәтханәсе Канчипурамда Варадараджа Перумал Гыйбадәтханәсе янында бар.[4]
Кералада, Тамил Надуда һәм Пудушерида Дханвантари гыйбадәтханәләргә түбәндәгеләр керә:
- Неллувай Дханвантари Гыйбадәтханәсе, Вадакканчери, Тһриссур, Керала
- Шри Данвантри Арогйя Пидам, Валаджпет, Веллор Районы, Тамил Наду[5]
- Тһевалаккаду Шри Дханвантари Гыйбадәтханәсе, Куласехарамангалам Посты, Вайком, Коттаям, Керала[6]
- Аанаккал Дханвантари Гыйбадәтханәсе, Тһаниятһукунну, Тһриссур[7]
- Шри Дханвантари Гыйбадәтханәсе, Раманатһапурам, Коимбаторе, Тамил Наду[8]
- Шри Дханвантари Гыйбадәтханәсе, Марутхорваттом, Чертһала, Керала[9]
- Шри Дханвантари Гыйбадәтханәсе, Прайикара, Мавеликара, Аллепей, Керала[10]
- Шри Дханвантари Гыйбадәтханәсе, Элантһоор, Патһанамтһитта, Керала
- Сандживи Винаякар Гыйбадәтханәсендә Шри Дханвантари Свами Саннидһи
- Шри Аалккалманна Дханвантари Гыйбадәтханәсе Малаппурам Районында Эрантһод Авылында, Ангадиппурам Панчаятында, Перинталманна Талукында урнашкан.
- Шулай ук Коллам (боотхакулам) паравурында Шри Муррари Дханвантари Мурти Кшетрам гыйбадәтханәсе бар. Ул Тхундвилла гаиләсенә карый, аның хуҗалары һәм идарәчеләре булып шул гаиләнең әгъзалары тора. Кешеләр яратканнары өчен догалар тәкъдим итәләр һәм Ходайга паалпаясам тәкъдим итәләр.
Уттар Прадеш штатында, Варанасида Варанасейя Санскрит Вишвавидьялайяда Университет музеенда Дханвантариның поты бар. Ике пот Яңа Дәһлинең Үзәк Аюрведа һәм Сиддха Өйрәнү штаб-фатирларында урнашкан. Аюрведа Маһа Саммелан офисы эчендә тагын бер пот бар, Яңа Дәһлидә Дһанвантари Бһаван һәм Хардварда Моһйал Ашрамда тагын бер пот бар.
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 Madhavan 2007, p. 107
- ↑ [1][2][3][4] 2019 елның 27 апрель көнендә архивланган.[5]Dhanvantari-Nighantu
- ↑ Madhavan 2007, p. 108
- ↑ Madhavan 2007, p. 110
- ↑ Sri Danvantri Temple.
- ↑ Thevalakkadu Sree Dhanwanthari Temple Kulasekharamangalam, Vaikom, Kottayam, Kerala, India. әлеге чыганактан 2020-08-10 архивланды. 2019-05-06 тикшерелгән.
- ↑ Archived copy. әлеге чыганактан 22 October 2013 архивланды. 2013-10-15 тикшерелгән.
- ↑ http://temples.avpayurveda.com 2014 елның 1 март көнендә архивланган.
- ↑ Official website of Maruthorvattom Sree Dhanwanthari Temple: Temple of Lord Dhanwanthari, the Master God of Ayurveda. әлеге чыганактан 2018-11-08 архивланды. 2021-08-15 тикшерелгән.
- ↑ Sree Dhanwanthari Temple Prayikara, Mavelikara.
Әдәбият үзгәртү
- Madhavan, Chitra (2008). Vishnu temples of South India, Volume two. Chitra Madhavan. ISBN 978-81-908445-1-2.
- Kalyan Hindi monthly magazine, March 2001 issue, Geeta Press, Gorakhpur, UP