Геодезия
 |
Бу мәкаләдә хаталар һәм/яки ялгышлыклар бар. Мәкалә эчтәлегенең татар теле грамматик нормаларына туры килүен тикшерергә кирәк.
|
Геодезия (бор. грек. γεωδαισία — җирне бүлү, γῆ — җирдә һәм δαΐζω — бүлү) — киңлекне үлчәү турында фән. "'Геодезия"' — төзелеш эшләренең алыштыргысыз бүлеге. Геодезия белән йортлар биналар һәм проектлары кәгазьдан дөньяга миллиметр төгәллеге белән күчерелә, материаллар күләме исәпләнә, конструкцияләрен геометрия параметрлары тикшерелә. Русиядә геодезистлары әзерләгән махсус уку йортлары бар (Мәскәү дәүләт геодезия һәм картография университеты, Себер геодезия академиясе, Мәскәү геодезия көллияте).
Геодезиянең бурычларыҮзгәртү
Геодезиядә "мәңгелек" һәм "киләсе елга" максатлар аерыла. "'мәңгелек: "'
- Җирнең гравитацион кыры, зурлыгы табу
- бердәм координаталар системасын төзү (һәр дәүләткә түгел, Җир шарына бердәм булган)
- Җирзен тектоникасын өйрәнү
Русиядә "'киләсе елга "' максатлар:
- дәүләт һәм локаль кадастрлар тнв: җир, күчемсез мөлкәт дәүләт кадастры, су кадастры, урман һәм шәһәр кадастры һәм башка;
- РФ-ң читлекне һәм демаркация топограф-геодезия тикшеренү (табуы);
- электрон карталар төзү өлкәдә кагыйдәләләре чыгарту
- электрон картлар һәм геоинформацион системалар төзү
- координаталарны спутник ысуллары белән казу турында программаны дәүләт төзү
Геодезия бүлекләреҮзгәртү
- Топография — яру(?) сурәтләү турында фән
- Гидрография — су киңлеге турында фән
- Инженер геодезиясе (кулланма геодезия) — геодезия эшләр һәм ысуллар инженер бурычларында куллану. Төзелештә кулланыла.
- Галәми геодезия (иярчен геодезиясе) — ясалма иярченнәр җир карау, Җир шарының зурлыкларын табу
- Югары геодезиясе —астрономогеодезия челтәрен төзү үткен һәм югары үлчәүләр алып бару
- Аэрофония — аэрофототөшерү сүрәтләре карталар буенча тнв
- Геодезия гравиметриясе — Җир шары буенча авырлык кс үзгәрүне табу
- Маркшейдер эше — тау сәнәгате хезмәтләндергән геодезия бүлеге
- Кадастр — списогы, исемлек. Мәсәлән яру кулланучылар списогы (салымнар алу сн).