Геодезия

Геодезия (бор. грек. γεωδαισία — җирне бүлү, γῆ — җирдә һәм δαΐζω — бүлү) — киңлекне үлчәү турында фән. "'Геодезия"' — төзелеш эшләренең алыштыргысыз бүлеге. Геодезия белән йортлар биналар һәм проектлары кәгазьдан дөньяга миллиметр төгәллеге белән күчерелә, материаллар күләме исәпләнә, конструкцияләрен геометрия параметрлары тикшерелә. Русиядә геодезистлары әзерләгән махсус уку йортлары бар (Мәскәү дәүләт геодезия һәм картография университеты, Себер геодезия академиясе, Мәскәү геодезия көллияте).

Инженер геометрия параметрлары дөреслеген тикшерә

nikon 520 теодолиты

электрон теодолит

дөньяда беренче теодолитлар

теодолит, 1840 ел

Геодезиянең бурычлары

Геодезиядә "мәңгелек" һәм "киләсе елга" максатлар аерыла. "'мәңгелек: "'

• Җирнең гравитацион кыры, зурлыгы табу
• бердәм координаталар системасын төзү (һәр дәүләткә түгел, Җир шарына бердәм булган)
• Җирзен тектоникасын өйрәнү

Русиядә "'киләсе елга "' максатлар:

• дәүләт һәм локаль кадастрлар тнв: җир, күчемсез мөлкәт дәүләт кадастры, су кадастры, урман һәм шәһәр кадастры һәм башка;
• РФ-ң читлекне һәм демаркация топограф-геодезия тикшеренү (табуы);
• электрон карталар төзү өлкәдә кагыйдәләләре чыгарту
• электрон картлар һәм геоинформацион системалар төзү
• координаталарны спутник ысуллары белән казу турында программаны дәүләт төзү

Геодезия бүлекләре

• Топография — яру(?) сурәтләү турында фән
• Гидрография — су киңлеге турында фән
• Инженер геодезиясе (кулланма геодезия) — геодезия эшләр һәм ысуллар инженер бурычларында куллану. Төзелештә кулланыла.
• Галәми геодезия (иярчен геодезиясе) — ясалма иярченнәр җир карау, Җир шарының зурлыкларын табу
• Югары геодезиясе —астрономогеодезия челтәрен төзү үткен һәм югары үлчәүләр алып бару
• Аэрофония — аэрофототөшерү сүрәтләре карталар буенча тнв
• Геодезия гравиметриясе — Җир шары буенча авырлык кс үзгәрүне табу
• Маркшейдер эше — тау сәнәгате хезмәтләндергән геодезия бүлеге
• Кадастр — списогы, исемлек. Мәсәлән яру кулланучылар списогы (салымнар алу сн).

Шулай ук карагыз

• География
• Картография

Сылтамалар

• Башкорт энциклопедиясендә мәкалә 2016 елның 5 март көнендә архивланган.
• Мәскәү дәүләт геодезия һәм картография университетының рәсми сайты
• Себер геодезия академиясенең рәсми сайты(үле сылтама)
• геодезия сайт турында
• геодезия нигезләре