Акыл

(Aqıl битеннән юнәлтелде)

Акыл - әйберләр һәм процессларның мәгънәсенә аңлы килеш мантыйкны кулланып төшенү сәләте. Фактларны табу һәм тикшерү, төрле практикаларны, оешмаларны һәм ышануларны билгеле мәгълүматларга нигезләнеп үзгәртү яки алга сөрү өчен кулланыла.[1] Фәлсәфә, фән, тел, математика һәм сәнгать кебек кешеләр эшчәнлекләре белән бәйле, һәм гадәттә кешеләр табигатен билгеләүче үзенчәлек буларак кабул ителә.[2] Акыл төшенчәсен интуициягә нигезләнгән эш итүдән аеру өчен кайвакыт рационализм буларак атыйлар.[3]

Акыл
Моңа өлешчә туры килә рассуждение[d]
Моның каршысы абсурд[d]
 Акыл Викиҗыентыкта
Франциско Гояның El sueño de la razón produce monstruos (Акылның йоклавы җанварларның тууына китерә, ингл.), як. 1797 ел

Акыл яки "акылны куллану"ны фикерләү, өйрәнү һәм интеллект белән бәйлиләр.

Акыл аңлы килеш үз ышануларны, карашларны, гадәтләрне һәм оешмаларны үзгәртү, нәтиҗәдә иреклелек һәм үз билгеләнү сәләте белән нык бәйле.[4]

Коръәннең күп урыннарында мөселманнар һәм гомумән бар кешеләр үз акылларын кулланырга өндәләнә.[5][6][7]

Шулай ук карагыз үзгәртү

Искәрмәләр үзгәртү

  1. "So We Need Something Else for Reason to Mean", International Journal of Philosophical Studies 8: 3, 271 — 295.
  2. Alasdair MacIntyre, Dependent Rational Animals: Why Human Beings Need the Virtues, Peru, Illinois: 2002.
  3. Merriam-Webster Dictionary definition of intuitive reason
  4. Michel Foucault, "What is Enlightenment?" in The Essential Foucault, eds. Paul Rabinow and Nikolas Rose, New York: The New Press, 2003, 43-57. See also Nikolas Kompridis, "The Idea of a New Beginning: A Romantic Source of Normativity and Freedom," in Philosophical Romanticism, New York: Routledge, 2006, 32-59; "So We Need Something Else for Reason to Mean", International Journal of Philosophical Studies 8: 3, 271 — 295.
  5. (рус.) Сделай разум своим помощником 2017 елның 21 апрель көнендә архивланган.
  6. мәс. Мәидә сүрәсендә (Коръән, 5 2017 елның 12 март көнендә архивланган.:100): "Әйт: "пакь илә нәҗес, хак илә батыл һич тигез булмас", – дип, гәрчә сине нәҗеснең күплеге ґәҗәбләндерсә дә! Ий гакыл ияләре! Аллаһудан куркыгыз – нәҗес һәм батыл эшләрдән сакланыгыз! Шаять өстенлек табарсыз – котылырсыз."
  7. 'Aql (ингл.) / Акль (рус.)

Өстәмә әдәбият үзгәртү

 
Wikiözek eçendä Акыл teması buyınça bit bar