12 февраль
дата
12 февраль — Милади тәкъвимендә икенче айның уникенче көне. Ел ахырына кадәр 322 көн кала.
| ← февраль → | ||||||
| Дш | Сш | Чш | Пҗ | Җм | Шм | Як |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | |||
| 2024 ел | ||||||
Дөнья тарихында бу көн:
Дөньяви бәйрәмнәр һәм истәлекле вакыйгалар
үзгәртү
Бөекбритания
АКШ президенты, 
АКШ
Халыкара
үзгәртү
БМО — Кызыл кул көне (ингл. Red Hand Day), кораллы конфликтларда гаскәр буларак кулланылган бала-солдат (en) язмышлары мәсьәләсенә багышланган чара.[1][2][3][4][5][6]
Милли
үзгәртү
Венесуэла — Яшьләр көне (исп. Día de la Juventud).[2][3][4][7][8]
Мьянма — Берлек көне (ингл. Union Day).[2][3][4][7][9][10]
Таҗикстан — 1990 елның 12—14 февралендә 
Дүшәмбе чуалышларында һәлак булганнарны искә алу көне (рус. День памяти погибших во время массовых беспорядков в Душанбе 12-14 февраля 1990 года).[4][11][12]
Һөнәри, җәмгыяви һәм өлкә бәйрәмнәре
үзгәртү
- Халыкара Чарльз Дарвин көне (ингл. Darwin Day).[1][2][3][4][7][13][14]
АКШ:[2][3][4]
Джорджия штаты — Джорджия көне (ингл. Georgia Day, 1733).[1][7][15]
Аризона, 
Иллинойс штаты, 
Индиана штаты, 
Калифорния штаты, 
Коннектикут, 
Миссури штаты, 
Нью-Джерси штаты, 
Нью-Йорк штаты һ.б. — Авраам Линкольн туган көне (ингл. Lincoln's Birthday), рәсми бәйрәм көне.[1][7][16]- Милли никахка керү азатлыгы көне (ингл. National Freedom to Marry Day), бер үк җенесле затларның никахлашу (en) ирегенә багышланган рәсми булмаган чара.[17]
Кыргызстан — Кыргыз наркотикларны күзәтү хезмәте хезмәткәрләре көне (рус. День сотрудника органа по контролю наркотиков в Кыргызстане).[4][18][19]
Вакыйгалар
үзгәртү
- 1606 — Сәяхәтче Педро Кирос Аману утравын ача.
- 1925 — Казакъ АССРы эчендә Каракалпак автоном өлкәсе оештырыла.
- 1991 — Мәскәүдә Русиядә Татарстанның даими вәкиллеге ачыла.
- 1994 — Лиллехаммерда XVII Кышкы Олимпия уеннары башлана.
- 2010 — Ванкуверда (Канада) XXI Кышкы Олимпия уеннары башлана.
Туулар
үзгәртү
Шулай ук карагыз: Төркем:12 февраль көнне туганнар
- 1809 — Авраам Линкольн, АКШның 16 нчы президенты.
- 1809 — Чарлз Дарвин, инглиз натуралисты, галим, сәяхәтче.
- 1829 — Николай Барбот де Марни,
- 1877 — Николай Парфентьев,
- 1880 — Тарас Кириллов,
- 1881 — Анна Павлова,
- 1884 — Йоһан Лайдонер, Эстония хәрби эшлеклесе һәм сәясәтчесе.
- 1884 — Мария Васильева,
- 1884 — Наталия Полонская-Василенко,
- 1900 — Василий Чуйков, Совет Гаскәр башлыгы, маршал.
- 1907 — Алексей Платонов,
- 1907 — Гөлсем Сөләйманова, Татарстанның халык артисты (1907-1968).
- 1908 — Иван Сотников,
- 1912 — Хөсәен Кунакбай, башкорт шагыйре, журналист.
- 1918 — Җулиан Швиңер,
- 1918 — Фёдор Самохин,
- 1920 — Отар Анджапаридзе,
- 1921 — Василий Томаров,
- 1923 — Галия Измайлова, балет биючесе, ССРБ халык артисты (1962).
- 1928 — Александр Галкин,
- 1932 — Рәми Гарипов, башкорт шагыйре.
- 1933 — Хәлил Беспаев,
- 1936 — Светлана Шитова,
- 1941 — Деннис Салливан,
- 1941 — Сара Назарбаева,
- 1947 — Рафаил Хәким, Татарстанның сәясәт эшлеклесе.
- 1948 — Рифкать Имаев,
- 1948 — Шаһинур Мостафин, татар шагыйре, журналист.
- 1950 — Роза Аккучукова,
- 1954 — Иосиф Жордания,
- 1966 — Зөлфия Солтанова,
- 1966 — Радик Вәлмөхәмәтов,
- 1967 — Айбулат Псәнчин,
- 1970 — Пулоди Парвиз,
- 1973 — Олег Глебов,
- 1982 — Петимат Петирова,
- 1983 — Крешимир Лончар,
- 1987 — Евгений Нестеров,
- 1987 — Элчин Әсәдов,
- 2001 — Илназ Рамазанов,
Вафатлар
үзгәртү
Шулай ук карагыз: Төркем:12 февраль көнне вафатлар
- 1700 — Алексей Шеин,
- 1804 — Иммануил Кант, алман фәлсәфәчесе.
- 1881 — Платон Заринский, православ рухание, тарих белгече.
- 1909 — Николай Варпаховский,
- 1957 — Шәймардан Ибраһимов, Совет дәүләт һәм партия эшлеклесе, инкыйлабчы.
- 1967 — Павел Радимов,
- 1977 — Зәйнәп Камалова,
- 1984 — Габделәхәт Каһһәров, таҗик совет дәүләт эшлеклесе.
- 1989 — Николай Казаков,
- 1990 — Николай Еругин,
- 1992 — Иван Золотухин,
- 1992 — Хатыйп Госман, әдәбият галиме, фән докторы.
- 1994 — Шәрифҗан Сөләйманов,
- 1997 — Пётр Грязневич,
- 2002 — Хәкимҗан Халиков,
- 2006 — Харрас Йосыпов,
- 2010 — Миңнегөл Санҗарова,
- 2011 — Биләл Җидеханов,
- 2021 — Алия Арсланова, татар язучысы, журналисты.
- 2023 — Вадим Габдерәшитов,
Дини бәйрәмнәр һәм истәлекле даталар
үзгәртү
Исем бәйрәмнәре
үзгәртү
Шулай ук карагыз үзгәртү
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 (гар.) أعياد ومناسبات
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 (ингл.) Holidays and observances
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 (фр.) Célébrations
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 (рус.) Праздники
- ↑ (ингл.) Global Commemoration to Stop the Use of Child Soldiers. redhandday.org. әлеге чыганактан 2015-09-24 архивланды. 2008-08-26 тикшерелгән.
- ↑ (фр.) www.journee-mondiale.com(үле сылтама) 12 février.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 (исп.) Celebraciones
- ↑ (исп.) Efemerides Venezolanas 2012 елның 25 июнь көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Democratic Voice of Burma 2011 елның 2 март көнендә архивланган.
- ↑ (ингл.) Union Day Celebration of Myanmar 2013 елның 10 февраль көнендә архивланган.
- ↑ (рус.) День памяти погибших во время беспорядков в Душанбе в 1990 г.
- ↑ (рус.) День памяти погибших во время массовых беспорядков в Душанбе 12-14 февраля 1990 года
- ↑ (ингл.) van Wyhe, John (March 2011). 1909: The first Darwin centenary. The Complete Works of Charles Darwin Online. әлеге чыганактан 2011-06-11 архивланды. 7 June 2011 тикшерелгән.
- ↑ (ингл.) Richmond, Marsha (17 September 2007). The 1909 Darwin Celebration. 29 September 2010 тикшерелгән.(үле сылтама)
- ↑ (ингл.) Georgia Day
- ↑ (ингл.) Continelli, Louise. "Lincoln Tribute Places Spotlight on Local Connection." www.buffalonews.com, February 17, 2003
- ↑ (ингл.) Today is Freedom to Marry Day - Just Don't Say "Gay Marriage"!, Evan Wolfson, Huffington Post, February 12, 2008.
- ↑ (рус.) День сотрудника органа по контролю наркотиков в Киргизии — 12 февраля. История и особенности праздника в проекте Календарь Праздников 2010
- ↑ (рус.) Впервые в Киргизии 12 февраля отпразднуют День сотрудника органа по контролю наркотиков — FOR.kg — Киргизия новости, пресса