Һади Такташ һәйкәле (Казан)
Һади Такташ һәйкәле — Казанда 2017 елда, ТАССРның 100 еллыгына әзерлек уңаеннан, татар шагыйре Һади Такташ (1901-1931) исемен мәңгеләштерү максатында ачылган һәйкәл. Казанның Вахитов районында, Кабан арты мәчете артындагы скверда, Һади Такташ урамы белән Марсель Сәлимҗанов урамнары чатында урнашкан.
| Һади Такташ һәйкәле | |
| Дәүләт |
 Россия |
|---|---|
| Административ-территориаль берәмлек | Казан һәм Вахитов районы |
| Урам | Һади Такташ урамы һәм Марсил Сәлимҗанов урамы |
| Булдыручы | Асия Миңнуллина, Балашов, Андрей Владимирович[d] һәм Герман Бакулин |
| Кем истәлегенә | Һади Такташ |
| Материал төре | бронза[d] һәм таргылташ |
| Рәсми ачылу датасы | 30 август 2017 |
Тарих үзгәртү
1934 елда Татарстан АССР язучылар берлеге оешкач, Һади Такташка һәйкәл ачу тәкъдиме була, язучылар берлеге рәисе Кави Нәҗми берничә мәртәбә әлеге мәсьәләне күтәрә, ләкин ул тормышка ашмый кала[1][2].
2010 елның декабрендә Такташ һәйкәленең эскиз проектына ачык бәйге игълан ителә.
Мәхмүт Гасыймов (2017, гипс), Садри Ахун ясаган һәйкәл өлгеләре бар[3].
Һәйкәл авторлары үзгәртү
Скульпторлар — РФ атказанган рәссамы, сынчы Андрей Балашов[4] ( Мәскәү) һәм Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты, ТР халык рәссамы Асия Миңнуллина.
Архитекторы — РФ һәм ТР атказанган архитекторы, Г. Тукай исемендәге Дәүләт премиясе лауреаты Герман Бакулин.
Тантаналы ачу үзгәртү
2017 елның 30 августында узган тантанада Татарстан Президенты Рөстәм Миңнеханов, танылган язучылар, мәдәният һәм сәнгать әһелләре катнашты[5].
Тасвирлама үзгәртү
|
Бу һәйкәл вакытны гәүдәләндерә, ә ул чор бертөрле генә түгел иде. Без бу һәйкәлдә вакытны чагылдырырга теләдек Асия Миңнуллина, һәйкәл авторы
|
|
Шагыйрь, аягүрә бастырып, уң кулына ачык китап тотып, сул кулын чалбар кесәсенә тыккан итеп ясалган. Кабан арты мәчетенә яны белән борылган. Проектта башта һәйкәлне аслык-күтәрмәгә (постаментка) бастыру каралган булган, соңгы вариантта постамент төшереп калдырылган, берничә баскыч (подиум) гына калган. Шагыйрь сыны артындагы диварларда татар һәм рус телләрендә өзек китерелгән:
Дөнья матур,
шушы дөньяның мин –
ирке чикләнмәгән юлчысы.
ҺАДИ ТАКТАШ
Мир красив,
Я в мире этом путник
И моя свобода безгранична.
ХАДИ ТАКТАШ
Бәяләмә үзгәртү
Һәйкәлнең эшләнеше, урнаштыру өчен сайлап алынган урыны турында фикерләр бертөрле генә түгел[6]
Һәйкәлне төзү өчен ТР бюджетыннан 6 млн сум тотылган[7]
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ В преддверии открытия памятника Хади Такташу Госархив РТ показал связанные с поэтом документы. ИА «Татар-информ», 24.07.2017(үле сылтама)
- ↑ В Казани открыли памятник классику татарской поэзии Хади Такташу. karaakkosh.com, 30.08.2017, archived from the original on 2017-09-01, retrieved 2017-10-06
- ↑ Taqtash. podelise.ru, 6.11.2012(үле сылтама)
- ↑ Казандагы Кол Гали, Федор Шаляпинга куелган һәйкәлләрнең авторы
- ↑ Президент Татарстана открыл памятник татарскому поэту Хади Такташу. Официальный портал Правительства Республики Татарстан, 30.08.2017 2017 елның 5 октябрь көнендә архивланган.
- ↑ Родственники Хади Такташа: «Это была «игра в демократию» - памятник был давно отлит». Бизнес Online, 29.07.2017
- ↑ Памятник Хади Такташу открылся в Казани. Islam-today, 31.08.2017(үле сылтама)
Чыганаклар үзгәртү
Сылтамалар үзгәртү
Моны да карагыз үзгәртү
| Казанның истәлекле урыннары | ||
_(2004).png) |
||