Фёдор Охлопков
.svg){kind=small}
Фодор Матвеевич Охлопков (2 март 1908, Крест-Халджай авылы, Баягантай улусы, Якутск өлкәсе, Россия империясе — 28 май 1968, Крест-Халджай авылы, Томпон өлкәсе, ЯАССР, СССР) - 234 нче укчылар полкы мәргәне, Советлар Берлеге каһарманы.
| Фёдор Охлопков | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | рус. Фёдор Матвеевич Охлопков |
| Туган | 2 март 1908 Томпонский район[d], Якут Автономияле Совет Социалистик Республикасы, РСФСР |
| Үлгән | 28 май 1968 (60 яшь) Томпонский район[d], Якут Автономияле Совет Социалистик Республикасы, РСФСР, СССР |
| Күмү урыны | Томпонский район[d] |
| Ватандашлыгы | .svg){kind=small} СССР |
| Һөнәре | хәрби хезмәткәр, мәргән |
| Катнашкан сугышлар/алышлар | Алман-совет сугышы |
| Хәрби дәрәҗә | сержант[d] |
Биографиясе үзгәртү
Охлопокв Федор Матвевич 1908 елның 2 мартында Крест-Хальджай авылында ярлы крестьян гаиләсендә туган. Якут. Белеме башлангыч. Алдан районы Орочоналарының алтын ташчы - шахтер, ә сугыш алдыннан . аучы-балыкчы, туган авылында механизатор булып эшли.
Кызыл Армиядә 1941 елның сентябреннән. Шул ук елның 12 декабреннән фронтта. 375 нче армиянең 1243 нче укчылар полкының 1243 нче укчылар полкы пулеметчигы, командиры, ә 1942 елның октябреннән 179 нчы дивизиянең 234 нче укчылар полкының снайперы була.
1944 елның гыйнварыннан 1 нче Балтыйк буе фронты 43 нче армия 179 нчы дивизиясе 259 нчы укчы полкының снайперлар бүлеге командиры, ,. Аның бүлегендә фронтның иң яхшы снайперлары хезмәт итә: Квачантирадзе в. Ш. (534 үтерелгән тере көч берәмлеге), Смоленский К.. Д. (414 үтерелгән тере көч берәмлеге), Ганьшин Леонтий Антонович (267 үтерелгән тере көч берәмлеге).[1] [2]
1944 елның 23 июненә сержант Охлопков снайпер винтовкасыннан 429 гитлер солдатын һәм офицерны юк итә[3]. Тик аның хезмәттәшләре сүзләренә караганда, барлыгы 1000нән артык немецны юк иткән, шул ук вакытта пулеметны да файдаланып, рәсми хәрби исәптә аның бары тик 429 юк ителгән дошман солдаты гына язылган, мөгаен, сугыш кырындагы хәл һәрвакытта да үз нәтиҗәләрен төгәл санарга мөмкинлек бирмәгәндер. 12 тапкыр яраланган
1945 елның 24 июнендә ул Мәскәүнең Кызыл мәйданда нацистлар Германиясе өстендә җиңү тантанасында катнаша.
Советлар Берлеге каһарманы исеме һәм Ленин ордены 1965 елда гына бирелә.
Сугыштан соң демобилизацияләнё. Туган ягына кайта. 1945—1949 елларда Таттина РК КПСУ хәрби бүлеге начальнигы. 1946 елның 10 февралендә ул ССРБ Югары Шурасының Милләтләр Шурасы депутаты итеп сайлана. 1949-1951 елларда-мех чыгару һәм әзерләү буенча Таттина әзерләү конторасы директоры. 1951 елдан 1954 елга кадәр-якут ит трестының Таттина район конторасы идарәчесе. 1954—1960 елларда-колхозчы, совхоз эшчесе. 1960 елдан—пенсиядә. 1968 елның 28 маенда вафат була. Туган авыл зиратында җирләнгән.
Бүләкләр үзгәртү
- Советлар Берлеге каһарманы 106778 (05/06/1965) "Алтын Йолдыз" медале.
- Ленин ордены (1965).
- Кызыл Байрак ордены (07/26/1944)[4]
- 2 нче дәрәҗә Ватан сугышы ордены, (10/17/1943)[5] .
- Кызыл Йолдыз ордены (27.08.1942)[6].
- Кызыл Йолдыз ордены (12/04/1942)[7]
- Батырлык өчен медале (07/18/1944)[8]
- Медальләр.
Хәтер үзгәртү
- Советлар Союзы Герое Федор Охлопковның исемен йөртә:
- Саха Республикасының Томпон улусы Крест-Хальджай урта мәктәбе (Якутия);
- Якутск шәһәрендә урам, шәһәр тибындагы Хандыба касабасы һәм Якутиянең Черкех авылы
- "Федор Охлопков" хәрби-диңгез флоты министрлыгы судносы
- "Снайпер Саха" фильмының төп герое (режиссер Никита Аржаков, 2010).
Шулай ук карагыз үзгәртү
- Герои Советского Союза Якутии.
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ Дмитрий Васильевич Кустуров. Сержант без промаха
- ↑ [www.wio.ru/galgrnd/sniper/sniperru.htm Снайперы ВОВ — Лучшие снайперы Второй мировой]
- ↑ [www.wio.ru/galgrnd/sniper/sniperru.htm Снайперы ВОВ — Лучшие снайперы Второй мировой]
- ↑ Калып:Подвиг Народа.
- ↑ Калып:Подвиг Народа.
- ↑ Калып:Подвиг Народа.
- ↑ Калып:Подвиг Народа.
- ↑ Калып:Подвиг Народа.
Сылтамалар үзгәртү
- «Илнең каһарманнары» сәхифәсендә Фёдор Охлопков
- Статья «Человек, Воин, Герой» в газете «Якутия»(үле сылтама) (недоступная ссылка)
- Дмитрий Васильевич Кустуров. «Сержант без промаха».