Семён Рыжков
Семён Вавилович Рыжков (1919 - 2004) - Совет медицина галиме һәм укытучысы, трансфузиолог, хәрби кан хезмәтенә нигез салучы һәм СССР Саклау Министрлыгының беренче баш трансфузиологы, Медицина фәннәре докторы, профессор (1978), медицина хезмәте полковнигы. СССР дәүләт премиясе лауреаты (1978).
| Семён Рыжков | |
|---|---|
| Туган | 23 июнь 1919 Елавец, Великолиповский сельсовет[d], Белоруссия |
| Үлгән | 26 ноябрь 2004 (85 яшь) Санкт-Петербург, Россия |
| Әлма-матер | С. М. Киров исемендәге хәрби-медицина академиясе[d] |
| Һөнәре | табиб, университет профессоры, галим |
| Бүләк һәм премияләре | СССР дәүләт премиясе, Ватан сугышы ордены |
| Гыйльми дәрәҗә: | медицина фәннәре докторы[d] |
| Гыйльми исем: | профессор[d] |
Биография үзгәртү
1919 елның 23 июнендә Могилев өлкәсенең Хотын районының Еловец авылында крестьян гаиләсендә туган.
1943 - 1948 елларда С.М. Киров исемендәге хәрби медицина академиясендә укый. 1941 елдан ул Бөек Ватан сугышында катнаша, Сталинград фронтында сугыша [1].
1948 елдан башлап С.М. Киров исемендәге Хәрби медицина академиясенең факультет хирургиясе бүлегендә һәм клиникасында фәнни-педагогик эштә түбәндәге вазифаларда хезмәт итә: олы резидент, клиника башлыгы ярдәмчесе һәм академик В.Н. Шамов җитәкчелегендә укытучы. Ленинградта беренче гемодиализ һәм беренче аппарат плазмаферезы барлыкка китерүче инициатор да ул була.
1961 елдан 1981 елга кадәр - Фибринолизланган кан һәм тукыманы саклау буенча тикшеренү лабораториясенең оештыручысы һәм беренче җитәкчесе, 1981 елдан - әлеге лабораториянең өлкән хезмәткәре вазифаларын үти. С.В. Рыжков, төп эшчәнлегенә өстәп, СССР Саклау министрлыгының беренче баш трансфузиологы да була [1] [2] [3].
Фәнни-педагогик эшчәнлеге һәм фәнгә керткән өлеше үзгәртү
С.В. Рыжковның төп тикшеренү эшчәнлеге аппарат плазмознтоферезы ярдәмендә кан компонентларын әзерләү һәм аларны терапевтик куллану, донор һәм постмортем кан, сөяк чылбыры һәм башка тукымалар, гемодиализ һәм башка тукымалар әзерләү һәм куллануның экстракорпораль детоксификациясе белән бәйле. Ул перитональ диализ, ашказаны яман шеш авыруларын хирургик дәвалауда радиоактив алтын куллану ысулларын тирәнтен өйрәнә. Ул тыныч вакытта һәм сугыш вакытында кан хезмәтен оештыручы булып хезмәт итә. 1959 елда академик В.Н. Шамов җитәкчелегендә С.В. Рыжков Ленинградта беренче тапкыр ясалма бөер аппаратын куллануга ирешә.
1968-нче елда С.В. Рыжков медицина фәннәре докторы дәрәҗәсе буенча "Урып-җыю һәм үлем вакытына һәм сәбәпләренә карап фибринолитик кан куллану мөмкинлеге" темасына докторлык диссертациясен яклады. 1978 елда С.В. Рыжков профессор академик титулына һәм шул ук елда "биологик объектларны крипопрезервацияләү һәм тормышка ашыру өчен" СССР дәүләт премиясенә лаек булды.
С.В. Рыжков 290-нан артык фәнни хезмәт, шул исәптән түбәндәге монографияләр авторы: "Фибринолитик кан һәм постмортем тукымаларын сатып алу һәм куллану" (1966), "СССР Кораллы Көчләрендә кан хезмәт итү өчен кулланма" (1978), "Трансфузиология өчен кулланма" (1980), "Кан, аның компонентлары, сугыш вакытында кан алмаштыручы сыеклыклар сатып алу һәм җибәрү өчен күрсәтмәләр" (1987). Ул ике уйлап табу һәм кырыктан артык рационализация тәкъдиме авторы. Шулай ук, ул дүрт табиб һәм ундүрт фән кандидатын әзерләде [1] [3].
Ул 2004 елның 26 ноябрендә Санкт-Петербургта вафат була, Волково зиратына күмелә.
Библиография үзгәртү
- Заготовка и использование фибринолизной крови и посмертных тканей / С. В. Рыжков, Ю. Я. Кулешов, И. А. Сироко, Г. И. Барков. — Ленинград: Медицина. Ленингр. отд-ние, 1966. — 243 с.
- Заготовка и возможность использования фибринолизной крови в зависимости от сроков взятия и причин смерти / Воен.-мед. ордена Ленина Краснознам. акад. им. С. М. Кирова. — Ленинград: [б. и.], 1968. — 20 с.
- Переливание крови и кровезамещающих жидкостей: Руководство для воен. врачей / Н. Г. Карташевский, О. К. Гаврилов, С. В. Рыжков; Под ред. заслуж. деятеля науки, лауреата Ленинской премии чл.-кор. АМН СССР, проф. И. С. Колесникова; Воен.-мед. Краснознам. акад. им. С. М. Кирова. — Ленинград: [б. и.], 1969. — 203 с[4]
Бүләкләре һәм мактаулы исемнәре үзгәртү
- Ватан сугышы ордены, 2 нче дәрәҗә (06.04.1985) [5]
- СССР дәүләт премиясе (1978)
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Профессора Военно-медицинской (медико-хирургической) академии (1798—1998) / Редкол.: Ю. Л. Шевченко (гл. ред.) и др. — Санкт-Петербург : Наука : С.-Петерб. изд. фирма, 1998 г. — 313 с. — ISBN 5-02-026061-4
- ↑ Рыжков, Семён Вавилович. 2021-09-23 тикшерелгән.
- ↑ 3,0 3,1 Яковлев А. Е., Косачев И. Д. Профессор Рыжков Семён Вавилович — основатель военной службы крови, первый главный трансфузиолог МО СССР / «Сточиковские чтения» // Изд: Национальный научно-исследовательский институт общественного здоровья имени Н. А. Семашко. Военно-медицинская академия им. С. М. Кирова, Санкт-Петербург, Материалы Международной научной конференции. 2018
- ↑ Рыжков, Семён Вавилович. 2021-09-23 тикшерелгән.
- ↑ Рыжков, Семён Вавилович. 2021-09-23 тикшерелгән.
Әдәбият үзгәртү
- Профессора Военно-медицинской (медико-хирургической) академии (1798—1998) / Редкол.: Ю. Л. Шевченко (гл. ред.) и др. — Санкт-Петербург: Наука: С.-Петерб. изд. фирма, 1998 г. — 313 с. — ISBN 5-02-026061-4
- Знаменитые люди Санкт-Петербурга, 1703—2003: Биографический словарь / В. Д. Доценко. — 2. изд., испр. и доп. — СПб.: ДАРК, 2003 г. — 455 с. — ISBN 5-98004-004-8
- Памятные даты военной медицины: справочник-указатель / Военно-медицинский музей М-ва обороны СССР. — Санкт-Петербург: Военно-медицинская акад. им. С. М. Кирова, 1991 г. — С.77
- Яковлев А. Е., Косачев И. Д. Профессор Рыжков Семён Вавилович — основатель военной службы крови, первый главный трансфузиолог МО СССР / «Сточиковские чтения» // Изд: Национальный научно-исследовательский институт общественного здоровья имени Н. А. Семашко. Военно-медицинская академия им. С. М. Кирова, Санкт-Петербург, Материалы Международной научной конференции. 2018