Елена Анисим
Елена Николаевна Анисим (белар. Алена Мікалаеўна Анісім; 1962 елның 28 сентябре, Савони авылы, Минск өлкәсе, Беларус ССР, ССРБ) — Белорус теле белгече һәм җәмәгать эшлеклесе. Франциск Скорина исемендәге Беларус теле Җәмгыяте рәисе (2017), Беларусия Фәннәр академиясенең «беларус мәдәнияте, теле һәм әдәбияты тикшеренүләре үзәге» ДФУ фәнни хезмәткәре. Беларусиянең VI чакырылыш Милли Җыены вәкилләре палатасы депутаты (2016—2019).
| Елена Анисим | |
|---|---|
 | |
| Туган телдә исем | белар. Алена Мікалаеўна Анісім |
| Туган | 28 сентябрь 1962 (61 яшь) Савони, Старосверженский сельсовет[d], Столбцовский район[d], Минск өлкәсе, Беларус Совет Социалистик Республикасы, СССР |
| Ватандашлыгы |  СССР Белоруссия |
| Әлма-матер | филологический факультет Белорусского государственного университета[d] |
| Һөнәре | телбелгеч, сәясәтче |
| Эш бирүче | Институт языкознания НАН Беларуси[d] |
Тормыш юлы үзгәртү
1962 елның 28 сентябрендә Минск өлкәсе Столбцовский районы Савони авылында укытучылар гаиләсендә туган[1]. Залужская урта мәктәбен 1978 елда алтын медаль белән тәмамлый. Шул ук елны Беларус дәүләт университетына филология факультетына укырга керә. Университетны 1983 елда тәмамлый. Уку вакытында Чехословакиядән килгән төркемнәр белән гид-тәрҗемәче булып эшләгән.
Тесновая авылы балалар бакчасында (1984—1986), Минск шәһәренең 55 (1986) һәм 71 (1986—1991) мәктәпләрендә тәрбияче булып эшли. 1991 елның 14 маеннан ССРБ Фәннәр Академиясенең Якуб Колас исемендәге Тел белеме институтында эшләгән.
Кияүдә, өч улы бар.
Җәмәгать эшчәнлеге үзгәртү
1999 елдан бирле «Франциск Скорина исемендәге Белорус теле Җәмгыяте» («Таварыства беларускай мовы iмя Францыска Скарыны» — ТБМ) әгъзасы булып тора. 2000—2014 елларда ТБМ Минск шәһәр оешмасын җитәкли, 2011 елдан ТБМ рәисенең беренче урынбасары, 2017 елдан — рәис.
2014 елда «Бәйсезлек өчен Бөтен Беларусия конгрессы» — милли проект координаторы була[2].
Шул ук 2014 елда «Беларусия интеллигенциясе советы» («Рада Беларусь интэллігенцыі», рәисе — Владимир Колос) Милли берләшмәсе Елена Анисимны 2015 елгы президент сайлауларында Беларусия Президентына кандидат итеп тәкъдим итә. Анисим PR-кампанияне башлап җибәрергә риза була һәм көнбатыш оппозициясе вәкилләренең (Александр Милинкевич һ.б.) ярдәменә ия була. Рәсми булмаган мәгълүмат буенча, Анисимны тәкъдим итүне Поляк сәясәтчеләре хуплаган[3]. Әмма президент кампаниясе барышында Анисим алга таба катнашудан баш тарткан, Үзәк сайлау комиссиясенә Белоруссия Президентына кандидат итеп күрсәткән өчен закон тарафыннан язылган имзалар исемлеген җыймаган һәм тапшырмаган[4].
Анисим гаммәви мәгълүмат чараларында партиясез буларак катнаша, сәяси партияләрдә үзенең әгъзалыгы турында белдерми. Шул ук вакытта ул сәяси проектларда катнаша һәм сәяси иҗтимагый берләшмәләрдә тора.
2016 елгы Парламент сайлауларында, Минск шәһәрендә яшәүче буларак, Столбище сайлау округы буенча вәкилләр палатасына депутатлыкка кандидат итеп күрсәтелә[5]. Депутат мандатын алгач, вәкилләр палатасының Мәгариф, мәдәният һәм фән буенча Даими комиссиясе әгъзасы була.
Матбугатта хакимият режимына оппозиция вәкиле булып күренә[6]. Шуңа да карамастан, 2016 елның 11 октябрендә Анисим күпчелек депутатлар белән бергә Президент хакимиятендә хупланган Владимир Андрейченко кандидатурасын Милли Җыелыш вәкилләре палатасы рәисе вазыйфасына хуплый[7].
2017—2018 елларда Елена Анисим республикада тулысынча белорус телле университет булдыру проектында актив катнаша, оештыру комитетына керә[8]. Белоруссиянең Мәгариф министрлыгы илледән артык югары уку йорты булуга һәм абитуриентлар саны кимү белән дәүләт бюджетыннан бүтән университетны финанслау нигезсез дип саный. 2018 елның мартында инициатив төркем «Нил Гилевич исемендәге Университет» шәхси мәгариф учреждениесе» буларак үз проектын дәүләт теркәвенә алуга ирешә.
2019 елның гыйнвар ахырында Анисим Польшаның «Беларусь өчен Аурупа радиосы» радиостанциясенә 2020 елның Президент кампаниясендә катнашырга, үз кандидатураларын төшермәскә һәм ахырга кадәр көрәшергә ниятләве турында белдерә. Шул ук вакытта ул Президент кәнәфие өчен көрәштә Александр Лукашенконы җиңә алмавын белдерә.
Февраль аенда ул: «Әйе, минемчә, төрле сәбәпләр аркасында Лукашенконың киләсе сайлауларда катнашудан баш тартуы мөмкин», дип хәбәр итә. Булачак президент кампаниясендә Анисим үзенең электрон ярдәм потенциалын 40% дәрәҗәсендә бәяләгән[9].
2019 елның декабрендә Анисим 2020 елгы Беларусия Президентын сайлауларында Александр Лукашенко катнашса, катнашуның мәгънәсе юк, дип белдерә. Шулай ук ул Лукашенко сайлауларда үз кандидатурасын тәкъдим итмәсен өчен имзалар җыюны үткәрергә чакырган[10].
Искәрмәләр үзгәртү
- ↑ Анісім Алена Мікалаеўна. vybory2016.by. әлеге чыганактан 2016-09-12 архивланды. 2016-09-12 тикшерелгән.
- ↑ Елена Анисим: Многие мне говорили: “мы боимся за тебя” (ru). Белорусская деловая газета. 2020-06-24 тикшерелгән.
- ↑ Кто стоит за Еленой Анисим?. 2019-02-08 тикшерелгән.
- ↑ Алена Анісім не будзе вылучацца ў якасці кандыдата на прэзідэнцкіх выбарах. Наша Ніва (2015-06-30). 2016-09-12 тикшерелгән.
- ↑ В Беларуси избран парламент шестого созыва. ЦИК обнародовал фамилии депутатов (ru). pravo.by (2016-09-12). 2016-09-12 тикшерелгән.
- ↑ Лукашенко сыграл в оппозицию?
- ↑ Ствараць законы хоча толькі адзін дэпутат, займацца міжнароднымі справамі — у 14 разоў больш. Радыё Свабода. 2018-10-22 тикшерелгән.
- ↑ Concept — Універсітэт імя Ніла Гілевіча (рус.), Універсітэт імя Ніла Гілевіча. 22 октябрь 2018 тикшерелде. 2018 елның 22 октябрь көнендә архивланган. архив күчермәсе, archived from the original on 2018-10-22, retrieved 2021-04-23
- ↑ {{{башлык}}} // Белгазета. - №14 (1178). - 5 февраля 2019 г. - С.8..
- ↑ Анисим не пойдёт на президентские выборы, если в них будет участвовать Лукашенко (ru). European Radio for Belarus. әлеге чыганактан 2019-12-21 архивланды. 2019-12-22 тикшерелгән.