Ак куян (лат. Lepus timidus) — куяннар ыругы куянсыманнар отрядына керүче хайван.

Ак куян
Сурәт
Кыскача исем L. timidus
Халыкара фәнни исем Lepus timidus L., 1758[1][2][3][…]
Таксономик ранг төр[1][2][3]
Югарырак таксон Lepus[d][2]
Таксонның халык атамасы Mountain Hare[4][5], Liebre Variable[4], Lièvre Variable[4], Arctic Hare[4], Blue Hare[5], Eurasischer Schneehase[5], metsäjänis[6], заяц-бяляк, Mountain hare[7], القوَّاع الجبلي, القوَّاع الأزرق, sneeuwhaas, 雪兔[8], Iepure alb, Iepure al zăpezilor, Iepure polar, Iepure al Alpilor, Iepure de munte, Iepure albastru, Iepure de zăpadă, hare, llebre de tundra[9], Iepure siberian[10] һәм planinski zajec
Макималь гомер озынлыгы 18 ел[11]
Йөклелек чоры 50 тәүлек[12]
ХТСБ саклану статусы югалу куркынычы иң аз булган[d][13]
Төрләр ареалы харитасы
Яшәү тирәлеге травянистые сообщества[d]
Нинди вики-проектка керә ВикиПроект Инвазив биология[d]
Тәүлек циклы ночной[d]
 Ак куян Викиҗыентыкта

Ак куян — чагыштырмача эре хайван. Аның киң табаннары куе йон белән каймалап алынган, бу аңа кар өстендә батмыйча чабарга ярдәм итә. Төсе сезонга карап үзгәрә: җәен — мехы коңгырт-көрән, корсак асты ак; кышын ап-ак төскә керә, колак очлары гына кара кала. Күбрәк вакытын урман буйларында, сирәк агачлыкларда, куаклыклар һәм яшь агач араларында уздыра. Азыкны, нигездә төнлә эзли, көндезен куак астына качып яки әрәмәлекләрдә посып ята.

Үр куяныннан кечерәк. Һәр ике төре елына 2—3 тапкыр үрчем бирә. Куян балалары җитлегеп туа: күзләре ачык, тәне йон белән капланган була. Ана куян үз балаларын гына түгел, читләрне дә имезә. Сөте бик куе (майлылыгы 15 % ка җитә) һәм куян баласына, ныгып китү өчен, берничә тапкыр имү җитә, аннан ул үзе үлән белән туклана башлый.

Куяннар ау объекты булып тора, ите ашарга яраклы, ә тиресеннән төрле мех әйберләр тегәләр.

Шулай ук карагыз үзгәртү

Чыганаклар үзгәртү

  • Рәхимов И.И. , Ибраһимова К.К., Татарстанның үсемлекләр һәм хайваннар дөньясы. бит 190.
  1. 1,0 1,1 Integrated Taxonomic Information System — 1996.
  2. 2,0 2,1 2,2 Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference / D. E. Wilson, D. M. Reeder — 3 — Baltimore: JHU Press, 2005. — 35, 2142 p. — ISBN 978-0-8018-8221-0
  3. 3,0 3,1 Smith A. T., Xie Y., Lunde D. P. et al. A Guide to the Mammals of China. / A. T. Smith, Y. XiePrinceton: Princeton University Press, 2008.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Кызыл китап — 1964.
  5. 5,0 5,1 5,2 Cole T. C. H. Wörterbuch der Säugetiernamen - Dictionary of Mammal Names — 2015. — ISBN 978-3-662-46270-6doi:10.1007/978-3-662-46270-6
  6. Finnish Biodiversity Information Facility — 2012.
  7. Wildscreen ARKive — 2003.
  8. list of endangered and protected species of China
  9. http://www.sabencia.net/nomenclator.php
  10. Румын Википедиясе — 2003.
  11. Angerbjorn A., Flux J. E. C. Lepus timidus // Mamm. SpeciesASM, OUP, 1995. — ISSN 0076-3519; 1545-1410doi:10.2307/3504302
  12. Grzimeks Enzyklopädie — 1 — M: Kindler Verlag, 1988.
  13. The IUCN Red List of Threatened Species 2022.2 — 2022.